W tej publikacji zostały rozważone zagadnienia dotyczące prawdziwego sensu życia, który pozostaje racją bytu prawa, pedagogiki i wychowania. Rozważania zebrano w rozdziałach, których treść nie stanowi pełnego wykładu, a jedynie wyraża pojedyncze myśli i spostrzeżenia – niektóre punkty widzenia celowo zostały tylko zasygnalizowane. Każdy rozdział należy jednak czytać w powiązaniu z pozostałymi. W rozdziale pierwszym przedstawione zostały podstawowe uwarunkowania filozoficzne i historyczne oddziałujące na system prawny, w szczególności rozróżnienie filozofii realistycznej i idealistycznej. W rozdziale drugim ukazano rys historyczny trwających od stuleci przemian filozofii i mentalności, które radykalnie przeobraziły oblicze cywilizacji zachodniej, a w dalszej kolejności – całego świata. Zagadnienie sensu życia nakreślone w rozdziale trzecim domaga się refleksji nad integracją prawa z życiem poszczególnych ludzi i z życiem społecznym. Problem wydaje się tym bardziej doniosły, że transpozycja założeń różnych odmian filozofii idealistycznej (omówionych w rozdziale drugim), zawsze oddziałuje dezintegrująco na relację prawa i realnego życia. Z tych powodów rozdział czwarty został poświęcony zagadnieniu szeroko pojętej integracji prawa z życiem. Wieloaspektowość tego zagadnienia czyni je praktycznie niewyczerpanym, dlatego skupiono się na wybranych problemach szczegółowych, które wydają się dlań reprezentatywne. W rozdziale piątym odniesiono się do pojęć niewchodzących w zakres języka prawnego i prawniczego, jednak istotnych z punktu widzenia pedagogiki prawa: empatii, zaufania i troski. (Ze wstępu) 2020 r. Spis treści Wstęp .............................................................................................................................................. 1 Rozdział I – Zagadnienia epistemologiczne i komparatystyczne ......................................................... 5 1.1. Wprowadzenie ........................................................................................................................... 5 1.2. Filozofia realistyczna i idealistyczna ........................................................................................... 6 1.3. Konsekwencje deprecjacji prawdy ............................................................................................. 10 1.4. Realizm w filozofii klasycznej .................................................................................................... 12 1.5. Personalizm jako konsekwencja filozofii realistycznej ................................................................ 18 1.6. Pedagogika prawa wobec pozytywizmu i nonpozytywizmu prawniczego ..................................... 23 1.7. Niemiecka szkoła pedagogiki prawa ......................................................................................... 27 1.8. Podsumowanie ........................................................................................................................ 30 Rozdział II – Heterogeneza nowożytnej filozofii europejskiej ............................................................. 33 2.1. Wprowadzenie ......................................................................................................................... 33 2.2. Wilhelm Ockham: wola jest niezależna od rozumu ..................................................................... 34 2.3. Marcin Luter: zepsuta natura i ograniczona odpowiedzialność człowieka .................................... 36 2.4. Niccolo Machiavelli i Jean Bodin: emancypacja władzy politycznej ............................................. 39 2.5. Tomasz Hobbes, Jan Locke, Hugo Grocjusz: życie społeczne jest dziełem człowieka .................. 40 2.6. Kartezjusz: immanentyzm, myśl ograniczona do doświadczenia ................................................. 45 2.7. Jan Jakub Rousseau: naturalizm i wola ludu; moralność staje się zbędna ................................... 46 2.8. Immanuel Kant: prawda niepoznawalna, moralność subiektywna ................................................ 49 2.9. Rewolucja umysłu – od scholastyki do oświecenia ..................................................................... 53 2.10. Grzegorz Hegel: dialektyka i kult państwa ................................................................................ 56 2.11. Karol Marks i Fryderyk Engels: naturę człowieka i społeczeństwa można zmienić .......................59 2.12. Nowa lewica – poszukiwanie nowego człowieka i nowego społeczeństwa ................................. 62 2.13. Podsumowanie ....................................................................................................................... 70 Rozdział III – Teleologiczne i aksjologiczne determinanty sensu życia ............................................... 75 3.1. Wprowadzenie .......................................................................................................................... 75 3.2. Ludzkie istnienie – koncepcja i próba syntezy ............................................................................ 76 3.3. Czym jest sens? Założenia analizy egzystencjalnej Viktora E. Frankla .......................................... 84 3.3.1. Uwagi wprowadzające ............................................................................................................ 84 3.3.2. Zagadnienie sensu ................................................................................................................. 87 3.3.3. Wspólnotowość i odpowiedzialność ........................................................................................ 92 3.4. Podmiotowość człowieka w myśli Emmanuela Levinasa ..............................................................98 3.4.3. Znaczenie myśli Emmanuela Levinasa dla pedagogiki prawa ................................................... 107 3.5. Podsumowanie ........................................................................................................................ 109 Rozdział IV – Integracja prawa z życiem ........................................................................................... 111 4.1. Wprowadzenie .......................................................................................................................... 111 4.2. Podejście systemowe warunkiem terapeutycznego oddziaływania prawa .................................... 112 4.3. Personalistyczna podstawa formacji prawników ........................................................................ 115 4.4. Integralny warsztat pracy prawnika ........................................................................................... 125 4.5. Odpowiedzialność prawnika za urzeczywistnianie wartości ........................................................ 129 4.6. Instrumentalizacja prawa: czy prawo służy dobru ludzi? ............................................................. 131 4.7. Zainteresowanie prawa potrzebami dzieci ................................................................................. 134 4.8. Wyzwania cybertechnologii i sztucznej inteligencji .................................................................... 136 4.9. Podsumowanie ........................................................................................................................ 138 Rozdział V – Analiza wybranych pojęć z punktu widzenia pedagogiki prawa ...................................... 141 5.1. Wprowadzenie ......................................................................................................................... 141 5.2. Wpływ procesów psychicznych na prawo w ujęciu Leona Petrażyckiego ...................................... 142 5.3. Empatia ................................................................................................................................... 145 5.4. Zaufanie .................................................................................................................................. 151 5.5. Troska ..................................................................................................................................... 153 5.6. Podsumowanie ........................................................................................................................ 157 Zakończenie ................................................................................................................................... 159 Wykaz literatury .............................................................................................................................. 163
W rozdziale pierwszym koniecznym zabiegiem było poprzedzenie szczegółowej analizy różnych aspektów opodatkowania czynności procesowych przybliżeniem idei, genezy oraz funkcji podatku od czynności cywilnoprawnych, jego miejsca w systemie podatkowym, a przede wszystkim – jego podstawowych elementów konstrukcyjnych. Treść pozostałych rozdziałów dotyczy już wyłącznie rozważań nad rozwiązaniami prawnymi odnoszącymi się do opodatkowania czynności procesowych. Za punkt wyjścia należało przyjąć ustalenie, o jakich czynnościach procesowych jest mowa w postanowieniach ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, a w szczególności, czy zawarty w art. 1 ust. 1 pkt 3 u.p.c.c. zwrot „orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody” charakteryzuje się dostateczną jasnością, która daje jednoznaczną odpowiedź na pytanie, o jakie zdarzenia tu chodzi. Próba zgłębienia tej kwestii została podjęta w rozdziale drugim. Szczególnie doniosłe znaczenie ma kolejny fragment niniejszego opracowania, tj. rozdział trzeci. Zmierza on do wyjaśnienia kryterium, którego wystąpienie jest niezbędne, by zaliczyć konkretną czynność procesową do kręgu zdarzeń objętych obowiązkiem podatkowym. Pozostałe części opracowania zmierzają do uchwycenia nieco bardziej szczegółowych aspektów formuły opodatkowania czynności procesowych. Podsumowanie całości rozważań, wraz z oceną analizowanych regulacji prawnych oraz wnioskami, zawiera ostatni fragment opracowania – Uwagi końcowe i wnioski. (Fragment wstępu) 2020 r.
Celem niniejszego opracowania jest analiza istniejących rozwiązań ustawowych dotyczących regulacji skargi na czynności komornika. W szczególności omówione zostaną wprowadzone w ostatnim okresie przez ustawodawcę zmiany stanu prawnego. Należy się do nich odnieść w dwóch aspektach. Po pierwsze, należy przeanalizować na ile wprowadzone zmiany mogą się przyczynić do zwiększenia efektywności egzekucji sądowej, a na ile umożliwiają skuteczne blokowanie prawidłowego biegu egzekucji. Po drugie, czy wprowadzone zmiany zwiększają zakres niezbędnej ochrony podmiotom, których prawa mogą zostać naruszone na skutek nieprawidłowych działań lub zaniechań komornika sądowego. (Fragment wstępu) 2020 r.
Autorzy poczynili rozważania nad problemami kultury współczesnego społeczeństwa, w szczególności ustroju i postaw obywatelskich, troski o sprawy publiczne i dobro wspólne, kultury dyskursu i komunikacji, kultury prawnej, etosu pracy, kultury rynku, przedsiębiorczości, odpowiedzialności, dyscypliny, zaufania w stosunkach międzyludzkich i międzyinstytucjonalnych, kultury ekologicznej. W opracowaniu nie mogło zabraknąć zagadnień kultury życia codziennego, poprawnego systemu wartości, moralności, etyki, szacunku dla innych, umiejętności współżycia społecznego, uprzejmości, gotowości udzielania pomocy, humanitaryzmu, dbałości o estetykę otoczenia, literatury, sztuki, używanego języka. Treść zawarta w publikacji została podzielona na trzy zagadnienia tematyczne: aksjologię norm imperatywnych, wzorce osobowe dla integracji wspólnoty, społeczne i prawne wyzwania dla urzeczywistniania wartości. (fragment) 2020 r. Spis treści Wstęp..........................................................................................................................................................1 Prolegomena (Stanisław Leszek Stadniczeńko).............................................................................................3 Część 1. Aksjologia norm imperatywnych 1. Warunki tworzenia ładu moralnego (ks. Zenon Grocholewski)....................................................................13 1.1. Obiektywne wartości moralne................................................................................................................14 1.2. Chrześcijańskie korzenie naszego kraju.................................................................................................17 1.3. Nieuleganie narzucanym wartościom.....................................................................................................20 1.4. Patriotyzm............................................................................................................................................22 1.5. Wychowanie.........................................................................................................................................23 1.6. Zakończenie.........................................................................................................................................26 2. Ład moralny Rzeczypospolitej w optyce kościoła (ks. Andrzej Czaja)..........................................................27 3. Archaiczny paradygmat hybris. Przeciw krzywdzie (Jerzy Oniszczuk).........................................................33 3.1. Wstęp. Filozoficzny problem hybris........................................................................................................33 3.2. Poetyckie podejście do hybris................................................................................................................36 3.3. Mądrościowe podejście do hybris..........................................................................................................41 3.4. Hybris w teatrze....................................................................................................................................44 3.5. Kwestia samodzielności filozoficznego myślenia i hybris........................................................................48 3.6. Zakończenie.........................................................................................................................................55 4. Cnota w życiu publicznym (Izabela Lewandowska-Malec) 4.1. Wyjaśnienie pojęć 4.1.1. Sfera publiczna..................................................................................................................................61 4.1.2. Cnota................................................................................................................................................62 4.2. Postulaty..............................................................................................................................................64 5. O ład moralny w Polsce - reflekcje filozoficzne (Wojciech Słomski).............................................................67 6. Legitymizacja władzy publicznej a kształtowanie ładu normatywnego (Andrzej Korybski) 6.1. Sformułowanie problemu......................................................................................................................75 6.2. Rola prawa oraz jego stanowienia w legitymizacji władzy publicznej.......................................................76 6.3. Kwestia legitymizacji władzy publicznej we współczesnych koncepcjach demokracji – wybrane zagadnienia.................................................................................................................................................80 6.4. Podsumowanie.....................................................................................................................................90 7. Relatywizm a świat wartości w demokracji (Justyna Stadniczeńko)............................................................93 8. Wolność ludzka wobec ładu moralnego i prawnego (Piotr Zamelski) 8.1. Wprowadzenie.....................................................................................................................................105 8.2. Konceptualizacja wolności ludzkiej.......................................................................................................106 8.3. Dymensyjność wolności ludzkiej...........................................................................................................109 8.4. Odpowiedzialność jako wyraz ładów moralnego i prawnego...................................................................111 8.5. Podsumowanie....................................................................................................................................114 9. Koncepcja wolności pod rządami prawa F.A. von Hayeka (Tomasz Kocurek)..............................................117 10. Refleksje o kształtowaniu trwałych postaw moralnych w wychowaniu (Janina Milewska-Duda, Jan Tadeusz Duda) 10.1. Wprowadzenie - wychowanie jako proces interaktywny.........................................................................123 10.2. Przekaz wartości, norm i granic - cele wychowania...............................................................................124 10.3. Uwarunkowania zewnętrzne wychowania domowego i rola praktyk religijnych.......................................127 10.4. Uwagi końcowe..................................................................................................................................129 Część 2. Wzorce osobowe dla integracji wspólnoty 11. Święty Stanisław - patron ładu moralnego Polski (Stanisław Leszek Stadniczeńko)...................................133 12. Koncepcje ładu moralnego w średniowiecznej Polsce (Dariusz Makiłła)....................................................141 13. Święci Wojciech, Stanisław i Jacek. Strażnicy ładu moralnego i dobra wspólnego (Piotr Zamelski) 13.1. Wprowadzenie....................................................................................................................................149 13.2. Rys historyczno-biograficzny................................................................................................................150 13.3. Synteza aksjologiczna.........................................................................................................................153 13.4. Dezyderaty dla systemu prawnego.......................................................................................................156 13.5. Wnioski końcowe................................................................................................................................159 14. Patronka broniąca sławy (Piotr Boroń)....................................................................................................161 15. Troska Prymasa Stefana Wyszyńskiego o ład moralny w Polsce (ks. Mirosław Sitarz) 15.1. Wprowadzenie....................................................................................................................................173 15.2. Wyjaśnienie pojęć...............................................................................................................................174 15.3. Troska o ład moralny w kontekście służby zbawczej i doczesnej względem narodu................................176 15.3.1. Kościół w służbie zbawczej narodu...................................................................................................177 15.3.2. Kościół w służbie doczesnej narodu..................................................................................................179 15.4. Wnioski..............................................................................................................................................181 16. Kilka uwag o patriotyzmie w kontekście biblijnym i w nauczaniu Jana Pawła II (ks. Józef Pick, Bogdan Wiśniewski)....................................................................................................................................183 17. Ile zostało z wizji Europy Roberta Schumana? (Sławomir Dyl)...................................................................193 Część 3. Społeczne i prawne wyzwania dla urzeczywistnienia wartości..........................................................201 18. Zasada solidarności w Konstytucji RP z 1997 r. (Anna Łabno) 18.1. Zagadnienia wstępne..........................................................................................................................203 18.2. Solidarność jako zasada ustrojowa......................................................................................................206 18.3. Solidarność jako wartość społecznej gospodarki rynkowej....................................................................210 18.4. Pośrednie działanie zasady solidarności..............................................................................................211 19. Konstytucyjne obowiązki obywateli Rzeczypospolitej (Bogusław Banaszak) 19.1. Wprowadzenie....................................................................................................................................215 19.2. Obowiązek dbałości o zachowanie przyrodzonej godności człowieka....................................................217 19.3. Obowiązek solidarności z innymi.........................................................................................................217 19.4. Obowiązek wierności Rzeczypospolitej Polskiej oraz troska o dobro wspólne (art. 82 Konstytucji)..........218 19.5. Obowiązek przestrzegania prawa Rzeczypospolitej Polskiej (art. 83 Konstytucji)....................................223 19.6. Obowiązek do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych................................................................226 19.7. Obowiązek obrony ojczyzny.................................................................................................................228 19.8. Obowiązek dbałości o stan środowiska................................................................................................231 20. Zaufanie do prawa jako standard porządku społecznego (Hanna Duszka-Jakimko) 20.1. Wprowadzenie....................................................................................................................................235 20.2. Zaufanie jako kategoria rozważań socjologicznych...............................................................................237 20.3. Deskryptywne i normatywne ujęcie zaufania w rozważaniach prawnych.................................................244 20.4. Wnioski..............................................................................................................................................248 21. Kształtowanie świadomości moralno-prawnej społeczeństwa (Anna Pawlak) 21.1. Wstęp................................................................................................................................................249 21.2. Różne ujęcia świadomości prawnej.....................................................................................................250 21.3. Świadomość prawna a świadomość moralna.......................................................................................252 21.4. Elementy składowe świadomości prawnej............................................................................................253 21.4.1. Znajomość prawna..........................................................................................................................253 21.4.2. Ocena prawa...................................................................................................................................255 21.4.3. Postawy wobec prawa.....................................................................................................................256 21.4.4. Postulaty wobec prawa....................................................................................................................258 21.5. Czynniki podstawowe kształtowania się świadomości prawnej.............................................................258 21.6. Zakończenie.......................................................................................................................................261 22. Wolność sumienia i religii pacjentów oraz personelu medycznego w prawie polskim a patronat osób świętych i błogosławionych Kościoła katolickiego - zagadnienia wybrane (Michał Ożóg) 22.1. Wprowadzenie....................................................................................................................................263 22.2. Zagadnienia definicyjne. Pacjent, personel medyczny, patronat.............................................................264 22.3. Podstawy prawne kultu świętych i błogosławionych kościoła katolickiego w prawie polskim..................266 22.4. Święty lub błogosławiony Kościoła katolickiego jako patron podmiotu leczniczego lub systemu publicznej służby zdrowia............................................................................................................................273 22.5. Podsumowanie...................................................................................................................................274 23. Zasoby naturalne: epokowe wyzwanie dla nauki i etyki (Piotr Krajewski) 23.1. Jakość życia i środowisko...................................................................................................................277 23.2. Rozczarowanie technokracją...............................................................................................................279 23.3. Potrzeba zasobów i nowe napięcia......................................................................................................279 23.4. Zanik bioróżnorodności jako przejaw nadchodzących zmian.................................................................281 23.5. Funkcje i zadania ekologiczne bioróżnorodności..................................................................................282 23.6. Ślad człowieka na Ziemi......................................................................................................................283 23.7. Powściągliwość z wyboru czy z konieczności.......................................................................................284 23.8. Powściągliwość i samoograniczanie w nabywaniu dóbr........................................................................285 24. Ład moralny a organizacje pozarządowe (Michał Daszczyszak)...............................................................287 25. Łowiectwo i kynologia a patriotyzm (Małgorzata Ciecierska-Hendryk)......................................................291 26. Tradycja i prawo łowieckie jako elementy ładu moralnego I Rzeczypospolitej (Paweł Dunikowski) 26.1. Wstęp.................................................................................................................................................303 26.2. Rys historyczny...................................................................................................................................304 26.3. Intelektualna spuścizna.......................................................................................................................312 26.3.1. Język łowiecki..................................................................................................................................312 26.3.2. Sygnały łowieckie.............................................................................................................................314 26.3.3. Przysłowia........................................................................................................................................315 26.4. Współczesne reminiscencje.................................................................................................................317 27. Neuronalne i binarne kodowanie pamięci (Stanisław Hendryk)..................................................................319 28. Etyka o honor (Jerzy Korwin Małaczyński)...............................................................................................325
W rozdziale pierwszym omówione podstawowe dla prezentowanego zagadnienia pojęcia, m.in. „governance”, „europeizacja” i „wymiar sprawiedliwości” oraz „sprawiedliwość” i „biurokracja”. W tej części pracy przedstawione również metody badań oraz teoria europeizacji. W rozdziale drugim dokonano próby normatywnego skategoryzowania różnorodnych źródeł prawnych wymiaru sprawiedliwości w Polsce, wskazując, że wymiar sprawiedliwości w Polsce został uregulowany na różnych poziomach, czyli na podstawie Konstytucji, ustaw, a także rozporządzeń i zarządzeń, co pokazano na wybranych przykładach. W rozdziale trzecim ukazano funkcje strategii wymiaru sprawiedliwości jako czynnika europeizacji. (fragment) 2020 r. SPIS TREŚCI Wstęp ........................................................................................................................................... 7 Rozdział 1. Istota i teoria europeizacji wymiaru sprawiedliwości w Polsce po 2004 roku.................... 9 1.1. Określenie podstawowych pojęć............................................................................................... 9 1.1.1. Definicja pojęcia governance................................................................................................. 9 1.1.2. Definicja pojęcia good governance........................................................................................ 11 1.1.3. Definicja pojęcia „europeizacja”............................................................................................ 14 1.1.4. Definicja pojęcia „wymiar sprawiedliwości”........................................................................... 16 1.1.5. Definicja pojęcia „biurokracja”.............................................................................................. 17 1.1.6. Definicja pojęcia „administracja publiczna”........................................................................... 20 1.1.7. Definicja pojęcia „sprawiedliwość”........................................................................................ 26 1.1.8. Wnioski............................................................................................................................... 29 1.2. Teoria europeizacji ................................................................................................................. 30 1.2.1. Ustój państwowy – w rozumieniu jako państwo..................................................................... 34 1.2.2. Źródła europeizacji.............................................................................................................. 35 1.2.3. Zgodność z prawem Unii Europejskiej................................................................................... 35 1.2.4. Badania nad niezgodnością.................................................................................................. 36 1.3. Metody badań ........................................................................................................................ 37 Rozdział 2. Normatywny wymiar strategii wymiarusprawiedliwości jako czynnik europeizacji wymiaru sprawiedliwości w Polsce po 2004 roku............................................................................. 39 2.1. Prawo Unii Europejskiej w zakresie europeizacji wymiaru sprawiedliwości w Polsce po 2004 roku................................................................................................................................. 39 2.2. Konstytucyjne uwarunkowania europeizacji wymiaru sprawiedliwości w Polsce po 2004 roku................................................................................................................................. 43 2.3. Inne regulacje prawne europeizacji wymiaru sprawiedliwości w Polsce po 2004 roku................. 45 2.4. Funkcje wymiaru sprawiedliwości jako czynnik europeizacji wymiaru sprawiedliwości w Polsce po 2004 roku................................................................................................................... 45 2.4.1. Funkcja regulacyjna.............................................................................................................. 45 2.4.2. Funkcja integracyjna............................................................................................................. 52 Rozdział 3. Stosunek głównych partii politycznych do europeizacji wymiaru sprawiedliwości w latach 2014–2020............................................................................................. 107 3.1. Wymiar sprawiedliwości w programie wyborczym Platformy Obywatelskiej................................ 108 3.2. Wymiar sprawiedliwości w programie wyborczym Polskiego Stronnictwa Ludowego.................. 109 3.3. Wymiar sprawiedliwości w programie wyborczym Prawa i Sprawiedliwości................................ 110 3.4. Wymiar sprawiedliwości w programie wyborczym Sojuszu Lewicy Demokratycznej..................... 121 3.5. Wymiar sprawiedliwości w Polsce w latach 2015–2020............................................................. 123 Zakończenie .................................................................................................................................. 127 Literatura ...................................................................................................................................... 129 Spis tabel ...................................................................................................................................... 133
W niniejszej monografii podjęto próbę wskazania i przeanalizowania innowacji legislacyjnych w obrębie prawa podatkowego służących przeciwdziałaniu naruszania obowiązków podatkowych. Analiza wpływu prawa UE na kształt przepisów dotyczących poboru podatków od towarów i usług stała się przedmiotem badań, których wyniki zostały zaprezentowane w rozdziale pierwszym i drugim. Odrębnym obszarem prowadzonych badań są innowacyjne regulacje prawne dotyczące nowego modelu organizacji polskiej skarbowości, jaką od niespełna czterech lat jest Krajowa Administracja Skarbowa (KAS). Analizy zadań organów KAS dokonano na przykładzie m.in. nowych organów, jakimi są Szef KAS oraz naczelnicy urzędów celno-skarbowych, a także wpływu wykonywanych przez naczelników zadań na zakres prowadzonych nowych kontroli celno-skarbowych. Wyniki tej części badań zostały zaprezentowane w rozdziale trzecim niniejszej monografii. Bardzo ważnym elementem przeciwdziałania przez zreformowaną administrację podatkową naruszaniu przez podatników obowiązków podatkowych mających charakter instrumentalny są sankcje podatkowe. Rozważania dotyczące tego zagadnienia zostały zaprezentowane w rozdziale czwartym. Istnieją także zmiany polskiego prawa podatkowego, będące przejawem dążenia ustawodawcy do zabezpieczenia wzrostu efektywności poboru podatków dochodowych. W ramach tego obszaru badań przeanalizowano innowacje legislacyjne dotyczące rozliczania podatku dochodowego od osób prawnych. Związaną z nimi problematykę zaprezentowano w rozdziale piątym. Ostatnim obszarem prowadzonych badań objęto wynikające ze znowelizowanych przepisów prawa zasady przeciwdziałania naruszaniu obowiązków podatkowych prowadzących do wyłudzeń skarbowych lub unikania opodatkowania, których wyniki zostały zaprezentowane w rozdziale szóstym. (Fragment wprowadzenia) 2020 r. Spis treści Wprowadzenie .................................................................................................................................... 1 Rozdział I – Implementacja prawa UE w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług ............13 1.1. Implementacja przepisów zawartych w dyrektywach 2013/43/UE i 2013/42/UE ............................. 13 1.2. Implementacja wtórnego prawa Unii Europejskiej .......................................................................... 16 1.3. Wnioski ....................................................................................................................................... 19 Rozdział II – Implementacja prawa UE dotyczącego opodatkowania podatkami dochodowymi ............... 21 2.1. Implementacja przepisów zawartych w dyrektywie Rady 2014/48/UE ............................................. 21 2.2. Implementacja przepisów zawartych w rezolucji Rady z 27 czerwca 2006 r. .................................... 25 2.3. Implementacja przepisów zawartych w dyrektywie Rady (UE) 2016/1164 ........................................ 32 2.3.1. Innowacje legislacyjne dotyczące opodatkowania dochodów zagranicznej jednostki kontrolowanej ...................................................................................................................... 33 2.3.2. Innowacyjne zasady dotyczące ograniczenia wysokości odliczanych odsetek (tzw. kosztów finansowania dłużnego) ................................................................................................ 37 2.3.3. Innowacyjne zasady dotyczące ograniczania zaliczania wydatków do kosztów uzyskania przychodów ........................................................................................................................ 40 2.4. Wnioski ....................................................................................................................................... 42 Rozdział III – Analiza zasad funkcjonowania nowego modelu organizacji polskiej skarbowości .............. 49 3.1. Organy i jednostki organizacyjne Krajowej Administracji Skarbowej (KAS) ....................................... 49 3.2. Rozszerzanie uprawnień organów KAS w celu zapobiegania naruszania obowiązków podatkowych ................................................................................................................... 50 3.2.1. Uprawnienia Ministra Finansów .................................................................................................. 50 3.2.2. Uprawnienia naczelników urzędów celno-skarbowych .................................................................. 51 3.2.3. Uprawnienia Szefa KAS .............................................................................................................. 54 3.3. Wnioski ........................................................................................................................................ 57 Rozdział IV – Nowe regulacje sankcyjne i rola organów KAS w procesie wymierzania sankcji .................. 61 4.1. Przejęcie kompetencji przez organy KAS od organów podatkowych w ramach procedury sankcyjnej ........................................................................................................................................... 61 4.2. Analiza sankcji podatkowych stanowiących „dodatkowe zobowiązanie podatkowe” określonych w znowelizowanych przepisach OP .................................................................................... 62 4.2.1. Zakres podmiotowy i przedmiotowy wymierzanej sankcji ............................................................. 62 4.2.2. Zasady ustalania wysokości i miarkowania sankcji podatkowych ................................................. 66 4.2.3. Zasady stosowania terminów przedawnienia prawa do wymierzenia sankcji podatkowych ............. 68 4.3. Analiza sankcji nakładanych w następstwie naruszenia obowiązku informowania o schematach podatkowych ....................................................................................................................................... 69 4.4. Analiza sankcji nakładanych w następstwie naruszenia obowiązków wynikających z ustawy o STIR ................................................................................................................................... 70 4.5. Analiza nowych przepisów sankcyjnych zawartych w ustawie o VAT ................................................ 71 4.6. Analiza sankcji karno-skarbowych określonych w znowelizowanych przepisach KKS ........................ 75 4.7. Wnioski ........................................................................................................................................ 76 Rozdział V – Nowe regulacje prawno-podatkowe służące zabezpieczeniu wzrostu efektywności poboru podatku dochodowego od osób prawnych ................................................................................. 79 5.1. Innowacje legislacyjne dotyczące uszczelniania systemu podatkowego lub stosowania preferencji podatkowych dla wybranej grupy podatników ....................................................................... 79 5.1.1. Analiza zmian dotyczących opodatkowania nierezydentów .......................................................... 79 5.1.2. Analiza zmian dotyczących określania przychodu w ramach przedmiotu opodatkowania ............... 80 5.1.3. Analiza zmian dotyczących stosowania zwolnienia podatkowego ................................................. 81 5.1.4. Analiza zmian dotyczących obowiązków ciążących na płatniku .................................................... 81 5.1.5. Analiza nowych zasad dotyczących stosowania stawek podatkowych ........................................... 82 5.2. Innowacyjne regulacje prawne dotyczące poboru tzw. minimalnego podatku dochodowego w odniesieniu do podatników posiadających nieruchomości użytkowe ................................................... 83 5.3. Innowacyjne regulacje prawne dotyczące podatkowej grupy kapitałowej (PGK) ................................ 85 5.4. Innowacyjne regulacje prawne dotyczące opodatkowania dochodów z praw własności intelektualnej ....................................................................................................................... 88 5.5. Innowacyjne regulacje prawne dotyczące opodatkowania dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia walut wirtualnych .................................................................................................. 90 5.6. Innowacyjne regulacje prawne dotyczące alternatywnego sposobu opodatkowania dochodów z emisji euroobligacji ........................................................................................................... 91 5.7. Wnioski ......................................................................................................................................... 94 Rozdział VI – Nowe zasady przeciwdziałania naruszaniu obowiązków podatkowych prowadzącemu do wyłudzeń skarbowych lub unikania opodatkowania .................................................... 97 6.1. Rozszerzenie kręgu podmiotów zobligowanych do przekazywania informacji organom KAS .............. 97 6.2. Analiza nowych zasad służących zapobieganiu wyłudzeniom skarbowym ....................................... 100 6.2.1. Innowacje legislacyjne w zakresie prawa bankowego .................................................................. 100 6.2.2. Innowacje legislacyjne w zakresie prawa podatkowego ............................................................... 101 6.3. Analiza nowych zasad służących wycofaniu się ze schematów prowadzących do unikania opodatkowania ................................................................................................................. 105 6.4. Analiza nowych zasad dotyczących informowania o schematach podatkowych ............................... 109 6.4.1. Analiza zakresu podmiotowego badanej procedury ..................................................................... 109 6.4.2. Analiza zakresu przedmiotowego badanej procedury ................................................................... 112 6.5. Wnioski ........................................................................................................................................ 116 Zakończenie ........................................................................................................................................ 121 Bibliografia .......................................................................................................................................... 131 Akty prawne ........................................................................................................................................ 133 I. Prawo polskie ................................................................................................................................... 133 II. Prawo unijne .................................................................................................................................... 135
Zasadniczym celem monografii jest przedstawienie i analiza przedmiotu (obiektu) badań, jakim jest działalność Komitetu Praw Dziecka, oraz opracowanie efektów rozpoznania w latach 2012–2019 – spełniające funkcję teoretyczno-praktyczną badań. W związku z tym głównym problemem badawczym jest odpowiedź na pytanie: czy działania Komitetu Praw Dziecka prowadzą do zamierzonego celu określonego w aktach prawnych? Szukano wyjaśnienia faktów, struktur lub zdarzeń, okoliczności – „przyszłych” i obecnych – którym owe fakty lub zdarzenia „służą”, badano również ich powstawanie w kontekście istniejących bądź przyszłych celów Komitetu Praw Dziecka. (fragment) 2019 r. Spis treści Wykaz skrótów........................................................................................................7 Wprowadzenie........................................................................................................9 Rozdział I Zagadnienia wstępne.............................................................................................15 1. Dzieci i dzieciństwo w literaturze przedmiotu......................................................15 2. Przypadki naruszania praw dziecka w świecie.....................................................40 Podsumowanie......................................................................................................50 Rozdział II Istotność formalna i materialna Komitetu Praw Dziecka...........................................51 1. Istotność formalna w realizacji praw dziecka.......................................................51 1.1. Podstawa prawna, członkowie Komitetu, struktura, organizacja.........................51 1.2. Procedury i struktury monitorowania................................................................56 1.3. Współpraca Komitetu ze stosownymi podmiotami.............................................63 1.4. Istota, cel, misja Komitetu Praw Dziecka...........................................................65 2. Istotność materialna Komitetu Praw Dziecka w monitorowaniu przestrzegania praw dziecka...................................................................................66 2.1. Zadania Komitetu Praw Dziecka.......................................................................66 2.2. Kompetencje Komitetu Praw Dziecka, zakres uprawnień....................................69 2.3. Komitet Praw Dziecka jako wspólnota komunikacyjno-dialogiczna.....................78 2.4. Urzeczywistnianie praw dziecka.......................................................................87 2.5. Strategia i formy realizacji zadań Komitetu Praw Dziecka..................................92 Podsumowanie.....................................................................................................119 Rozdział III Komentarze Ogólne Komitetu Praw Dziecka jako mechanizm promocji praw dziecka – tematyka i znaczenie.....................................................................121 1. Zagadnienia wprowadzające..............................................................................121 2. Analiza Komentarzy Ogólnych Komitetu Praw Dziecka.........................................121 2.1. Komentarz Ogólny nr 1 (2001).........................................................................122 2.2. Komentarz Ogólny nr 2 (2002).........................................................................125 2.3. Komentarz Ogólny nr 3 (2003).........................................................................132 2.4. Komentarz Ogólny nr 4 (2003).........................................................................142 2.5. Komentarz Ogólny nr 5 (2003).........................................................................150 2.6. Komentarz Ogólny nr 6 (2005).........................................................................162 2.7. Komentarz Ogólny nr 7 (2005).........................................................................176 2.8. Komentarz Ogólny nr 8 (2006).........................................................................183 2.9. Komentarz Ogólny nr 9 (2006).........................................................................189 2.10. Komentarz Ogólny nr 10 (2007).....................................................................200 2.11. Komentarz Ogólny nr 11 (2009).....................................................................209 2.12. Komentarz Ogólny nr 12 (2009).....................................................................218 2.13. Komentarz Ogólny nr 13 (2011).....................................................................234 2.14. Komentarz Ogólny nr 14 (2013).....................................................................246 2.15. Komentarz Ogólny nr 15 (2013).....................................................................254 2.16. Komentarz Ogólny nr 16 (2013).....................................................................268 2.17. Komentarz Ogólny nr 17 (2013).....................................................................278 2.18. Komentarz Ogólny nr 18 (2014).....................................................................288 2.19. Komentarz Ogólny nr 19 (2016).....................................................................300 2.20. Komentarz Ogólny nr 20 (2016).....................................................................310 2.21. Komentarz Ogólny nr 21 (2017).....................................................................323 2.22. Komentarz Ogólny nr 22 (2017).....................................................................330 2.23. Komentarz Ogólny nr 23 (2017).....................................................................335 3. Znaczenie Komentarzy Ogólnych dla podmiotów stosujących Konwencję i protokoły (istotność jako wartość intelektualna i postępowanie doradcze)......................................................................................343 Podsumowanie.....................................................................................................345 Zakończenie.........................................................................................................351 Wykaz literatury....................................................................................................363 Wykaz źródeł prawnych.........................................................................................373 Wykaz źródeł internetowych..................................................................................384
Księga stanowi zbiór 38 opracowań, ułożonych alfabetycznie według nazwisk autorów, którzy zaliczani są do grona wybitnych ekspertów w zakresie stosunków międzynarodowych, integracji europejskiej, prawa konstytucyjnego, prawa administracyjnego. (fragment) 2019 r. Spis treści Słowo wstępne ............................................................................................................ 7 Listy gratulacyjne ....................................................................................................... 11 Wokół osoby Profesora ............................................................................................... 23 Życiorys naukowy profesora Witolda Macieja Góralskiego ............................................ 25 Wykaz publikacji naukowych 1976–2019 ..................................................................... 31 Rozdziały ................................................................................................................... 39 1. Bolesław Balcerowicz (Uniwersytet Warszawski) – Polskie wojny przełomu XX/XXI wieku .......................................................................41 2. Jan Barcz (Akademia Leona Koźmińskiego) – W sprawie rzetelności rozliczeń polsko-niemieckich roszczeń związanych z II wojną światową ...................................... 57 3. Stanisław Bieleń (Uniwersytet Warszawski) – Od hegemonii do poligemonii w stosunkach międzynarodowych ............................................................................... 69 4. Zdzisław Brodecki (Wyższa Szkoła Administracji i Biznesu im. Eugeniusza Kwiatkowskiego w Gdyni) – Strategia integracji w europejskiej perspektywie ................ 93 5. Erhard Cziomer (Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza-Modrzewskiego) – Początki partnerstwa strategicznego Niemcy–Rosja w XXI wieku ............................ 109 6. Jarosław Drozd (Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie) – Recepcja polskich wystąpień dot. reparacji wojennych od RFN, w mediach elektronicznych Federacji Rosyjskiej (lipiec 2017 – sierpień 2018) .............................. 131 7. Piotr Dutkiewicz (Carleton University) – Shaping The New World Order and Its Consequences For The National State ............................................................ 143 8. Józef Maciej Fiszer (Uczelnia Łazarskiego) – 15 lat członkostwa Polski w Unii Europejskiej – sukcesy, porażki i wyzwania ...................................................... 159 9. Dominik Jan Gajewski (Szkoła Główna Handlowa w Warszawie) – A tax havens a international tax avoidance – selected issues .................................. 181 10. Sylwester Gardocki (Uniwersytet Warszawski) – Geopolityczne uwarunkowania bezpieczeństwa Polski w drugiej dekadzie XXI wieku ......................... 197 11. Leszek Garlicki (Uniwersytet Warszawski) – Ponadnarodowe standardy ochrony związków monoseksualnych (kilka uwag o aktualnym orzecznictwie sądowym) .......... 213 12. Jan Jeżewski (Akademia Ekonomiczno-Humanistyczna w Warszawie) – Status ustrojowy francuskich zamorskich samorządów terytorialnych w świetle Konstytucji Republiki ................................................................................. 233 13. Ksenia Kakareko (Uniwersytet Warszawski) – Wolność akademicka w pracach UNESCO .................................................................................................. 243 14. Marian Kallas (Akademia Ekonomiczno-Humanistyczna w Warszawie) – Samorząd terytorialny w partyjnych projektach konstytucji z lat 2004–2013 ............. 261 15. Szymon Kardaś (Uniwersytet Warszawski, Ośrodek Studiów Wschodnich im. Marka Karpia) – „Nieustanne tango”: wpływ Rosji na politykę energetyczną UE ...... 283 16. Helena Kisilowska (Uniwersytet Technologiczno-Humanistyczny w Radomiu) Maciej Kisilowski (Central European University) – Zagubiony model: Konstytucyjna regulacja decentralizacji a praktyka ustrojowa ..................................... 297 17. Tadeusz Klementewicz (Uniwersytet Warszawski) – Regionalny park neoliberalizmu czy wspólnota republikańska? W poszukiwaniu balansu między efektywnością ekonomiczną a bezpieczeństwem socjalnym w UE .............................. 311 18. Jerzy Kranz (Akademia Leona Koźmińskiego) – Zachodnia granica Polski jako zakładnik zjednoczenia Niemiec ........................................................................ 323 19. Roman Kuźniar (Uniwersytet Warszawski) – Państwo jako filar porządku międzynarodowego w ujęciu ontologicznym .............................................................. 341 20. Dariusz Makiłła (Akademia Ekonomiczno-Humanistyczna w Warszawie) – Domknięcie się Odrodzonej. Walka o kształt granic Rzeczypospolitej 1918–1923/1939 ..................................................................................................... 363 21. Dariusz Makiłła, Angelika Wojtan (Akademia Ekonomiczno-Humanistyczna w Warszawie) – Konstytucyjny obowiązek służby wojskowej w Ustawie Zasadniczej Niemiec ................................................................................................ 375 22. Krzysztof Malinowski (Uniwersytet Szczeciński, Instytut Zachodni) – Partnerstwo z Niemcami? Dyskusje wokół znaczenia Niemiec dla Polski w obliczu europejskich kryzysów .............................................................................. 387 23. Elżbieta Mreńca (Akademia Ekonomiczno-Humanistyczna w Warszawie, Komisja Nauk Kosmicznych Polskiej Akademii Nauk oddział w Gdańsku) – Członkostwo w Europejskiej Agencji Kosmicznej jako element awansu cywilizacyjnego Polski .............................................................................................. 405 24. Stanisław Parzymies (Akademia Finansów i Biznesu Vistula) – Trójkąt Weimarski nie jest jeszcze straconą szansą ............................................................... 427 25. Irena Popiuk-Rysińska (Uniwersytet Warszawski) – Komisja Europejska – między administrowaniem a polityzacją .................................................................. 447 26. Joanna Sapieżko-Samordak (Uniwersytet Warszawski) – Wzmocniona współpraca jako mechanizm pogłębiania integracji w Unii Europejskiej ....................... 471 27. Jacek Sobczak (Akademia Ekonomiczno-Humanistyczna w Warszawie) – Europejskie ugrupowanie współpracy terytorialnej w systemie prawa unijnego ......... 489 28. Witold Sobczak (Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim), Alena Brinko (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu) – Prawa kobiet i stan ich przestrzegania w Federacji Rosyjskiej w pracach Komitetu ONZ do spraw Likwidacji Dyskryminacji Kobiet .................................................................. 511 29. Stanisław Leszek Stadniczeńko (Akademia Ekonomiczno-Humanistyczna w Warszawie) – Od Deklaracji do Konwencji o prawach dziecka .................................. 529 30. Ryszard Stemplowski – Racja stanu ma rację bytu ................................................ 553 31. Mieczysław Stolarczyk (Uniwersytet Śląski w Katowicach) – Główne kwestie sporne i dylematy w stosunkach polsko-niemieckich w drugiej dekadzie XXI wieku ................................................................................................... 559 32. Franciszek Strzyczkowski (Uniwersytet Łódzki, University of Georgia) – Pojęcie, założenia i funkcje konstytucjonalizmu Unii Europejskiej ............................. 585 33. Kazimierz Strzyczkowski (Akademia Ekonomiczno-Humanistyczna w Warszawie) – Pluralizacja celów Unii Europejskiej ................................................... 611 34. Jerzy Sułek (Uczelnia Techniczno-Handlowa w Warszawie) – O pojednaniu polsko-niemieckim po II wojnie światowej po 30 latach trudnych doświadczeń (1989–2019) ......................................................................................... 647 35. Janusz Symonides (Społeczna Akademia Nauk, Warszawa) – Kontrowersje dotyczące globalnego paktu poświęconego migrantom, przyjętego przez Narody Zjednoczone w 2018 r. ................................................................................................ 681 36. Jan Truszczyński (Akademia Finansów i Biznesu Vistula) – Integracja europejska: rozwój, stagnacja czy rozpad? ................................................................... 699 37. Anna Wolff-Powęska (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu) – Polacy wobec Niemców. Nowe rozdanie? .................................................................. 717 38. Katarzyna Żukrowska (Szkoła Główna Handlowa w Warszawie) – Scenariusze dla UE a opcje uczestnictwa w nich Polski ............................................. 727
Z okazji 60 lat pracy naukowej i 85 rocznicy urodzin Profesora Kazimierza Działochy Wyższa Szkoła Finansów i Zarządzania w Warszawie postanowiła uczcić Jubilata (wcześniej Profesora Uniwersytetu Wrocławskiego) publikacją zbioru Jego dotychczasowych prac naukowych. Spośród blisko 300 pozycji wybrano 50 rozpraw i artykułów ogłoszonych w czasopismach naukowych bądź w publikacjach zbiorowych w postaci osobnych pozycji. Zgrupowano je w czterech kolejnych częściach. Część pierwsza poświęcona jest przemianom polskiego prawa konstytucyjnego okresu Polski Ludowej i czasów transformacji ustrojowej, w której Profesor Kazimierz Działocha uczestniczył osobiście jako sędzia Trybunału Konstytucyjnego, a następnie parlamentarzysta. W części drugiej zamieszczono prace z zakresu teorii konstytucji. (…) W części trzeciej umieszczono publikacje poświęcone Trybunałowi Konstytucyjnemu. (…) Część czwarta uwzględnia problematykę z zakresu teorii źródeł prawa w ujęciu prawa i praktyki konstytucyjnej na przestrzeni lat, poczynając od okresu Konstytucji PRL do chwili obecnej. (fragment) 2018 r.
Z okazji 60 lat pracy naukowej i 85 rocznicy urodzin Profesora Teodora Szymanowskiego Wydział Prawa Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania w Warszawie postanowił uczcić Profesora publikacją zbioru Jego dotychczasowych prac naukowych. Księga Jubileuszowa ma jednocześnie na celu upowszechnienie, zwłaszcza wśród młodych prawników cennego dorobku naukowego Profesora. Zawarto w niej wybrane artykuły opublikowane w znaczących czasopismach naukowych: „Archiwum Kryminologii”, „Państwo i Prawo”, „Palestra” i „Przegląd Więziennictwa Polskiego”. Kryterium doboru artykułów stanowiła w głównej mierze poruszana w nich problematyka dotycząca: reformy prawa karnego i wykonawczego, polityki karnej, oraz karze pozbawienia wolności. Wszystkie lokują się przede wszystkim w prawie karnym, zwłaszcza prawie karnym wykonawczym, kryminologii i polityce kryminalnej. Uwzględniono w nich również aspekt międzynarodowy. (fragment) 2018 r.
Prezentowana monografia zawiera rozszerzone wersje referatów przedstawionych 20 X 2017 r. na konferencji poświęconej setnej rocznicy powołania Rady Regencyjnej. Autorzy omawiają różne aspekty działalności RR w szerokim kontekście międzynarodowym i krajowym w związku z tzw. sprawą polską i stosunkiem do niej państw centralnych. Wiele miejsca poświęcono genezie powołania Rady Regencyjnej z perspektywy monarchii austro-węgierskiej, jej pozycji prawo-ustrojowej i politycznej w Królestwie Polskim oraz różnym aspektom jej działalności, m.in. gospodarczej, wojskowej i archiwalnej. (fragment) 2018 r. Spis treści Wprowadzenie............................................................................................................................... 5 Rozdział 1. Prawnoustrojowa i polityczna pozycja Rady Regencyjnej Królestwa Polskiego w latach 1917–1918 (Dariusz Makiłła)............................................................................ 7 Rozdział 2. U kresu sił. Międzynarodowy kontekst działalności Rady Regencyjnej w końcowym okresie Wielkiej Wojny (Wojciech Morawski)............................................................. 17 Rozdział 3. Austro-Węgry wobec powołania Rady Regencyjnej (maj– październik 1917 r.) (Jerzy Gaul)......................................................................................... 35 Rozdział 4. Kwestia polska jako problem polityki wewnętrznej Austro-Węgier w czasie i wojny światowej (Jan Županič)..................................................................................... 75 Rozdział 5. Austria-Hungary, Treaty of Brest-Litovsk and the Issue of Poland (1917–1918) (Václav Horčička).................................................................................................... 83 Rozdział 6. „Monitor Polski” Rady Regencyjnej jako czasopismo publicystyczne. Zarys problemu (Jerzy Łazor)....................................................................................................... 91 Rozdział 7. Rada Regencyjna Królestwa Polskiego jako głowa państwa – aspekty konstytucyjne w świetle przedwojennej dogmatyki prawa (Grzegorz Szymborski)............................................................................................................... 107 Rozdział 8. Rada Regencyjna a powołanie sieci polskich archiwów państwowych (Jacek Krochmal) ...................................................................................................................... 129 Aneks. Henri La Fontaine, un prix Nobel de la Paix en 1913(Stéphanie Manfroid).......................... 155
Z okazji 80 rocznicy urodzin Profesora Mariana Kallasa Akademia Ekonomiczno-Humanistyczna w Warszawie postanowiła uczcić Jubilata publikacją zbioru ofiarowanych jego osobie prac naukowych. Rozprawy dotyczą problemów, którym Dziekan Wydziału Prawa i Administracji poświęcił swoje naukowe życie a mianowicie dziedzinie sztuki prawniczej. Próbując wyliczyć formy działalności Pana Profesora należy wspomnieć o aktywności akademicko-naukowo-badawczej, twórczym uczestnictwie w lokalnych środowiskach oraz ogólnopolskich procesach polityczno-ustrojowych, co odzwierciedlone jest w licznych publikacjach naukowych. 2018 r.
Prace prezentowane w niniejszym zbiorze stanowią rozszerzone i wzbogacone wydanie referatów wygłoszonych podczas sympozjum, które odbyło się 13 listopada 2015 r. na Wydziale Prawa i Administracji Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania w Warszawie. W swej treści nawiązują do zasadniczej idei kolokwium, ukazując różne aspekty - zarówno polityczne, jak i społeczne - udziału społeczeństwa obywatelskiego we władzy i zarządzaniu Pierwszą Rzecząpospolitą w XVI - XVIII wieku. Poruszona problematyka ukazuje różnorodność, a także stopień zaawansowania form i doświadczeń obywatelskiego funkcjonowania dawnej Rzeczypospolitej. (fragment) 2017 r. Spis treści Wprowadzenie .................................................................................................................................. 7 Rozdział 1. Bezpośredniość i pośredniość udziału społeczeństwa we władzy i zarządzaniu w dawnej Rzeczypospolitej (Dariusz Makiłła) ..................................................................................... 9 Rozdział 2. Udział obywateli narodu szlacheckiego w sprawowaniu władzy w Rzeczypospolitej (1573–1795) (Izabela Lewandowska-Malec) .................................................................................... 33 2.1. Wstęp ...................................................................................................................................... 33 2.2. Suwerenność a podział władzy .................................................................................................. 34 2.3. Przemiany w systemie organów władzy Rzeczypospolitej Obojga Narodów .................................. 38 2.4. Władza prawodawcza ................................................................................................................ 40 2.5. Władza rozdawnicza .................................................................................................................. 44 2.6. Uwagi końcowe ......................................................................................................................... 47 Rozdział 3. Między monarchią mixta a rządami nielicznych. Sytuacja wewnętrzna w Rzeczypospolitej w latach 1585–1591 (Anna Pieńkowska, Maciej A. Pieńkowski) ............................ 49 Rozdział 4. Odpowiedzialność szlachty za Rzeczpospolitą w sytuacjach konfliktów wewnętrznych w pierwszej części panowania Zygmunta III (Jan Dzięgielewski) .................................. 73 Rozdział 5. Szkoła obywatelskiej partycypacji – sejmiki szlacheckie na Wołyniu na przełomie XVI i XVII wieku (Karol Mazur) ...................................................................................... 87 Rozdział 6. Konsultacje Stanisława Augusta Poniatowskiego w sprawie obsady posłów, deputatów i urzędników w województwie kijowskim w latach 1783–1790 (Tadeusz Srogosz) .............................. 101
Głównym zadaniem pedagogiki prawa w strukturze nauk prawnych jest otwarcie nowych perspektyw dl analiz celów i skutków prawa stanowionego jako środka służącego integralnemu i zrównoważonemu rozwojowi. Dzięki temu pedagogika prawa może wnieść twórczy wkład w jurysdykcję i system prawny zarówno w sferze teoretyczno-badawczej, jak również praktycznej. 2016 r. Spis treści Od autorów .......................................................................................................................... 9 Rozdział 1. Teoretyczno-praktyczne i filozoficzne podstawy pedagogiki prawa ....................... 13 1.1. Wprowadzenie ..............................................................................................................13 1.2. Ontologia pedagogiki prawa: zagadnienia fundamentalne .............................................. 22 1.3. Geneza i komparatystyka pedagogiki prawa: prawo jako fakt społeczny .......................... 29 1.4. Aksjologia pedagogiki prawa: inspiracje historyczne i filozoficzne .................................. 45 1.4.1. Arthur Kaufmann: w poszukiwaniu istoty prawa .......................................................... 46 1.4.2. Św. Tomasz z Akwinu: odpowiedzialność piastunów władzy ....................................... 48 1.4.3. Paweł Włodkowic: wychowanie do pokoju i tolerancji ................................................. 52 1.4.4. Gustaw Radbruch: etyczna reguła walidacyjna ........................................................... 54 1.4.5. Ronald Dworkin: zasady ogólne w prawie ................................................................... 56 1.5. Epistemologia pedagogiki prawa: rodzina wzorcem normatywnym dla prawa ................. 58 1.6. Epistemologia pedagogiki prawa: wychowanie jako rozwój przez wartości ..................... 66 1.7. Materia i teleologia pedagogiki prawa: cele i założenia ................................................. 68 1.8. Podsumowanie ........................................................................................................... 70 Rozdział 2. Prawo wobec wartości i problemów wychowania ............................................... 73 2.1. Wprowadzenie ............................................................................................................ 73 2.2. Wychowanie: zagadnienia terminologiczne i praktyczne ................................................ 75 2.3. Wychowanie w ujęciu pedagogiki prawa: założenia i wyzwania ...................................... 83 2.4. Wychowanie dla pokoju ............................................................................................... 92 2.5. Wychowanie do odpowiedzialności .............................................................................. 96 2.6. Prawo jako środek komunikacji społecznej: komunikacja, dialog, dyskurs i język ........... 110 2.7. Podsumowanie .......................................................................................................... 125 Rozdział 3. Wychowanie do partycypacji społecznej w społeczeństwie obywatelskim .......... 127 3.1. Wprowadzenie ........................................................................................................... 127 3.2. Antropologia partycypacji społecznej .......................................................................... 129 3.3. Społeczeństwo obywatelskie – problemy terminologiczne ........................................... 133 3.4. Ekonomiczne aspekty partycypacji obywateli .............................................................. 137 3.5. Normatywne warunki konstruktywnego współdziałania .................................................142 3.5.1. Uwagi ogólne .......................................................................................................... 142 3.5.2. Aksjologiczna spójność prawa ................................................................................. 143 3.5.3. Stabilność prawa ..................................................................................................... 144 3.5.4. Prawne definiowanie celów i sposobów współdziałania ............................................. 146 3.6. Wychowanie do partycypacji społecznej ...................................................................... 150 3.7. Podsumowanie ........................................................................................................... 153 Rozdział 4. Metodologia badań w pedagogice prawa ........................................................... 155 4.1. Wprowadzenie ............................................................................................................ 155 4.2. Znaczenie nauki w życiu społecznym ........................................................................... 157 4.3. Istota i przebieg badań naukowych w pedagogice prawa .............................................. 160 4.3.1. Uwagi wprowadzające ............................................................................................. 160 4.3.2. Potrzeba i cel prowadzenia badań ............................................................................ 164 4.3.3. Problem badawczy .................................................................................................. 165 4.3.4. Hipotezy badawcze ................................................................................................. 165 4.3.5. Zmienne zależne i niezależne ................................................................................... 167 4.3.6. Dobór metod i technik badawczych .......................................................................... 168 4.3.7. Badania właściwe .................................................................................................... 172 4.4. Metodologiczne wyzwania dla pedagogiki prawa ......................................................... 175 4.5. Badania pedagogiki prawa wobec problemów praktycznych ......................................... 182 Aneks Jak przygotować pracę naukową? ........................................................................... 189 A.1. Znaczenie prac naukowych w pedagogice prawa ......................................................... 189 A.2. Wymogi dotyczące prac dyplomowych i doktorskich .................................................... 191 Streszczenie ..................................................................................................................... 197 Literatura .......................................................................................................................... 199 Wydawnictwa zwarte ......................................................................................................... 199 Artykuły w czasopismach .................................................................................................. 212 Akty prawne i dokumenty soft law ...................................................................................... 214 Orzecznictwo .................................................................................................................... 215 Źródła internetowe ............................................................................................................ 216
Monografia zawiera próbę wszechstronnego omówienia stadium przedparlamentarnego procesu ustawodawczego, obejmującego procedurę przygotowania rządowych projektów ustaw w Polsce. Procedura ta ulegała licznym zmianom, co wynikało głównie z braku stabilności teoretycznych koncepcji oraz doraźnie dokonywanych korekt w tym zakresie. W związku z tym opracowania zawiera nie tylko analizę dotychczasowych i obecnych regulacji prawnych, ale także charakterystykę i ocenę niezintegrowanego oraz zintegrowanego modelu rządowej legislacji. (…) Zakres chronologiczny pracy obejmuje okres od 12 marca 1989 r. do 12 listopada 2015 r., tj. od momentu powołania gabinetu Tadeusza Mazowieckiego do dymisji rządu Ewy Kopacz. (fragment) 2016 r. SPIS TREŚCI Wstęp ................................................................................................................................................... 9 Wykaz skrótów ..................................................................................................................................... 13 Rozdział 1. Inicjatywa ustawodawcza Rady Ministrów ............................................................................ 15 Rozdział 2. Zasady, tryb pracy i organizacja wewnętrzna Rady Ministrów ................................................. 25 Rozdział 3. Model niezintegrowany rządowej procedury legislacyjnej – do 2009 r. .................................... 73 3.1. Istota modelu ................................................................................................................................. 73 3.2. Tryb opracowywania rządowych projektów ustaw przez podmioty uprawnione ................................... 75 3.2.1. Planowanie prac legislacyjnych Rady Ministrów ............................................................................ 75 3.2.2. Podmioty uprawnione do opracowywania rządowych projektów ustaw ........................................... 77 3.2.3. Opracowanie projektów ustaw ...................................................................................................... 78 3.2.4. Uzasadnianie projektów ustaw (w tym sporządzanie Oceny Skutków Regulacji) .............................. 78 3.2.5. Ocena zgodności projektów ustaw z prawem Unii Europejskiej ....................................................... 85 3.2.6. Przeprowadzanie uzgodnień – uzgodnienia międzyresortowe i opiniowanie projektów ustaw .......... 87 3.2.7. Opiniowanie projektów ustaw przez Radę Legislacyjną .................................................................. 90 3.2.8. Przeprowadzanie konsultacji społecznych ..................................................................................... 91 3.2.9. Opiniowanie projektów ustaw przez Trójstronną Komisję do spraw Społeczno-Gospodarczych ......... 93 3.2.10. Opiniowanie projektów ustaw przez związki zawodowe ................................................................ 95 3.2.11. Opiniowanie projektów ustaw przez organizacje pracodawców ..................................................... 97 3.2.12. Wyjaśnianie i usuwanie rozbieżności stanowisk oraz rozstrzyganie sporów ................................... 98 3.2.13. Rozpatrywanie projektów ustaw przez Komitety Rady Ministrów ................................................... 99 3.2.14. Rozpatrywanie projektów ustaw przez Komisję Prawniczą ........................................................... 100 3.2.15. Rozpatrywanie projektów ustaw przez Radę Ministrów ................................................................ 103 3.2.16. Przekazywanie projektów ustaw do notyfikacji ............................................................................ 105 3.3. Tryb odrębny opracowywania rządowych projektów ustaw ............................................................... 108 3.4. Ocena modelu ................................................................................................................................ 111 Rozdział 4. Model zintegrowany rządowej procedury legislacyjnej (od 2009 r.) ......................................... 113 4.1. Istota modelu ................................................................................................................................. 113 4.1.1. Scedowanie obowiązku opracowywania rządowych projektów ustaw na Rządowe Centrum Legislacji ................................................................................................................................ 114 4.1.2. Dwuetapowa procedura opracowywania rządowych projektów ustaw ............................................. 114 4.2. Tryb opracowywania rządowych projektów ustaw na podstawie założeń przyjętych przez Radę Ministrów ..................................................................................................................................... 124 4.2.1. Etap I: opracowywanie projektów założeń rządowych projektów ustaw ........................................... 124 4.2.1.1. Wprowadzanie projektów założeń projektów ustaw do wykazu prac legislacyjnych Rady Ministrów ...................................................................................................................................... 124 4.2.1.2. Uzgadnianie projektów założeń projektów ustaw: międzyresortowe, z Szefem Kancelarii Prezesa Rady Ministrów i Rządowym Centrum Legislacji .......................................................... 131 4.2.1.3. Opiniowanie projektów założeń projektów ustaw pod względem zgodności z prawem Unii Europejskiej .................................................................................................................................... 132 4.2.1.4. Przeprowadzenie konsultacji publicznych projektów założeń projektów ustaw .............................. 133 4.2.1.5. Opiniowanie projektów założeń projektów ustaw przez Radę Legislacyjną .................................... 134 4.2.1.6. Opiniowanie projektów założeń projektów ustaw przez organy administracji rządowej lub inne organy i instytucje państwowe ......................................................................................................... 135 4.2.1.7. Opiniowanie projektów założeń projektów ustaw przez Radę Dialogu Społecznego, związki zawodowe, organizacje pracodawców ......................................................................................... 135 4.2.1.8. Opiniowanie projektów założeń projektów ustaw przez właściwą komisję wspólną ........................ 137 4.2.1.9. Opiniowanie projektów założeń projektów ustaw przez organy i instytucje Unii Europejskiej ........... 138 4.2.1.10. Organizowanie konferencji uzgodnieniowej z udziałem podmiotów publicznych (fakultatywnie) .... 138 4.2.1.11. Sporządzanie protokołu rozbieżności ......................................................................................... 140 4.2.1.12. Sporządzanie raportu z konsultacji publicznych .......................................................................... 140 4.2.1.13. Rozpatrywanie projektów założeń projektów ustaw przez właściwe komitety Rady Ministrów ........ 141 4.2.1.14. Rozpatrywanie projektów założeń projektów ustaw przez Stały Komitet Rady Ministrów ............... 144 4.2.1.15. Rozpatrywanie projektów założeń projektów ustaw przez Radę Ministrów .................................... 148 4.2.1.16. Sporządzanie ostatecznych tekstów założeń do projektów ustaw ................................................. 151 4.2.2. Etap II: opracowywanie przez Rządowe Centrum Legislacji rządowych projektów ustaw na podstawie założeń przyjętych przez Radę Ministrów .................................................................................. 152 4.2.2.1. Przekazywanie projektów ustaw opracowanych przez Rządowe Centrum Legislacji organowi wnioskującemu ......................................................................................................................... 153 4.2.2.2. Uzasadnianie projektów ustaw (w tym sporządzenie Oceny Skutków Regulacji) .............................. 153 4.2.2.3. Sporządzanie Oceny Skutków Regulacji ex post ............................................................................ 156 4.2.2.4. Kierowanie projektów ustaw do uzgodnień: międzyresortowych, z Szefem Kancelarii Prezesa Rady Ministrów i Rządowym Centrum Legislacji ............................................................................ 157 4.2.2.5. Kierowanie projektów ustaw do konsultacji publicznych lub zaopiniowania (fakultatywne) .............. 159 4.2.2.6. Przeprowadzanie konferencji uzgodnieniowej (fakultatywne) ......................................................... 159 4.2.2.7. Rozpatrywanie projektów ustaw przez Stały Komitet Rady Ministrów .............................................. 160 4.2.2.8. Rozpatrywanie projektów ustaw przez Komisję Prawniczą (fakultatywne) ....................................... 161 4.2.2.9. Rozpatrywanie projektów ustaw przez Radę Ministrów .................................................................. 163 4.2.2.10. Przekazywanie projektów ustaw do notyfikacji ............................................................................ 163 4.3. Tryb opracowywania rządowych projektów ustaw bez założeń przyjętych przez Radę Ministrów ............ 164 4.4. Tryb odrębny opracowywania rządowych projektów ustaw ................................................................... 166 4.5. Ocena modelu ................................................................................................................................... 168 Rozdział 5. Kierunki zmian procesu ustawodawczego (postulaty de lege ferenda) ....................................... 171 Zakończenie ............................................................................................................................................ 195 Bibliografia .............................................................................................................................................. 201 Indeks ..................................................................................................................................................... 231
Przedmiotem niniejszej pracy jest problematyka aktów wandalizmu wobec dział sztuki, lecz nie wszystkich, tylko takich, które „prowokują do ich zaatakowania”. Praca te jest jedynie próbą zbadania omawianego zjawiska w oparciu o jego genezę, rozmiary, a także sprawców ataków, sposoby ich działania przy użyciu określonych narzędzi oraz kierujące nimi motywy. Dla uzyskania pełniejszego obrazu uwaga poświęcona zostaje również problemowi wykrywalności sprawców wraz ze stosowanymi przez organy ścigania technikami taktyczno-technicznymi oraz metodami prewencyjnymi. Wspomniane zagadnienia omówione zostaną na tle ochrony prawnej dóbr kultury w Polsce oraz penalizacji czynów niszczenia i uszkadzania dziel sztuki. (…) Pojęcie dzieła sztuki jest pojęciem pozaprawnym, lecz występuje w ustawodawstwie polskim jako termin pomocniczy. Wykorzystywane jest ono w definiowaniu podmiotu ochrony polskiego prawa, jakim jest zabytek. W opracowaniu uwaga skupiona zostanie na obrazach i rzeźbach – albowiem, jak pokazują przykłady – obiekty te najczęściej padają ofiarami zniszczeń i uszkodzeń. Zaznaczyć wypada, iż poza obrębem zainteresowania pozostaną zniszczenia powstałe w wyniku sił natury oraz działań wojennych. (…) Mimo wysokiej społecznej szkodliwości, problem wandalizmu, czyli umyślnego niszczenia i uszkadzania dóbr kultury, nie doczekał się po dzień dzisiejszy samodzielnego opracowania na gruncie polskim. Niniejsza praca jest jedynie próbą zmierzenia się ze zjawiskiem wandalizmu, która być może w niewielkim stopniu przyczyni się do zapełnienia istniejącej luki, choć z pewnością wskazane są w tym zakresie dalsze badania. (wstęp) 2013 r. SPIS TREŚCI Wstęp .......................................................................................................................................... 9 Rozdział I: Stan prawny ochrony dóbr kultury w Polsce.................................................................. 13 1. Zagadnienia definicyjne ........................................................................................................... 13 2. Problematyka prawnokarnej ochrony dóbr kultury w Polsce ....................................................... 24 Rozdział II: Skala przestępczości przeciwko dobrom kultury w Polsce............................................ 43 Rozdział III: Pojęcie wandalizmu wobec dzieł sztuki i jego rodzaje..................................................61 1. Pojęcie wandalizmu wobec dzieł sztuki .................................................................................... 61 2. Rodzaje wandalizmu wobec dzieł sztuki ................................................................................... 64 Rozdział IV: Sprawcy ataków........................................................................................................ 69 1. Sprawcy ataków umyślnych ..................................................................................................... 69 2. Sprawcy ataków nieumyślnych ................................................................................................ 82 Rozdział V: Modus operandi sprawców i narzędzia użyte w atakach............................................... 85 Rozdział VI: Przyczyny i motywy działania sprawców..................................................................... 93 Rozdział VII: Zabezpieczenie dzieł sztuki – aspekty kryminalistyczne............................................ 99 Zakończenie...............................................................................................................................109 Bibliografia.................................................................................................................................113 Akty prawne ...............................................................................................................................113 Ustawodawstwo polskie (wykaz chronologiczny)..........................................................................113 Ustawodawstwo europejskie........................................................................................................114 Literatura ....................................................................................................................................114 Aneks..........................................................................................................................................121 Summary (streszczenie w języku angielskim)................................................................................124
Autor na konkretnych, często bardzo jaskrawych przykładach pokazuje skalę zjawiska biurokracji w polskich urzędach. Nie skupia się jednak wyłącznie na krytyce – bada zjawisko w jego rozwoju historycznym, stara się dociec jego przyczyn oraz znaleźć odpowiedź na pytanie, czy biurokracji można w jakiś sposób zaradzić. 2013 r. Spis treści Spis treści ................................................................................................................................ 5 Wstęp ...................................................................................................................................... 7 Rozdział 1. Istota i geneza biurokracji w systemie politycznym współczesnej Polski .................... 9 1.1. Określenie podstawowych pojęć ......................................................................................... 9 1.1.1. Definicja pojęcia „biurokracja” ......................................................................................... 9 1.1.2. Definicja pojęcia „administracja publiczna” ..................................................................... 12 1.1.3. Definicja pojęcia „system polityczny” .............................................................................. 18 1.2. Geneza i rozwój biurokracji w systemie politycznym współczesnej Polski ............................ 27 1.3. Teoria biurokracji .............................................................................................................. 34 Rozdział 2. Prawne uwarunkowania biurokracji w Polsce ........................................................... 43 2.1. Konstytucyjne uwarunkowania biurokracji Polsce ............................................................... 43 2.2. Ustawowe uwarunkowania biurokracji Polsce ..................................................................... 45 2.3. Uwarunkowania przepisów wykonawczych do ustaw w zakresie biurokracji w Polsce – rozporządzeń, zarządzeń ........................................................................................ 48 Rozdział 3. Instytucjonalne uwarunkowania biurokracji w Polsce ............................................... 53 3.1. Biurokracja jako regulator organizacji administracji publicznej w Polsce .............................. 53 3.2. Biurokracja jako deregulator organizacji administracji publicznej w Polsce .......................... 84 Rozdział 4. Instrumenty i narzędzia biurokracji oraz ich wpływ na system polityczny w Polsce .... 89 4.1. Instrumenty i narzędzia formalnoprawne ........................................................................... 89 4.2. Petryfikacja instrumentów i narzędzi biurokracji w Polsce ................................................. 104 Rozdział 5. Funkcje biurokracji w systemie politycznym współczesnej Polski ............................ 109 5.1. Funkcja stosowania i wprowadzania w życie prawa ........................................................... 115 5.2. Funkcja rządzenia ............................................................................................................ 136 Zakończenie ........................................................................................................................... 143 Bibliografia ............................................................................................................................. 145 1. Akty prawne ........................................................................................................................145 2. Artykuły prasowe .................................................................................................................146 3. Opracowania zwarte ............................................................................................................147 4. Internet ...............................................................................................................................150 ANEKS ................................................................................................................................... 153
Niniejsza monografia – podobnie jak jej poprzednie wydania – została poświęcona polskiemu systemowi podatkowemu. W stosunku do pierwszego wydania, które zostało napisane na podstawie badań dotyczących polskiego systemu podatkowego, drugie wzbogacone zostało o nowe wyniki i wnioski. Podjęcie nowych badań nad polskim systemem podatkowym spowodowane było szczególnym wpływem, jaki wywiera na ten system prawo Unii Europejskiej. Charakteryzując polski system podatkowy – rozumiany jako ogół elementów wzajemnie ze sobą powiązanych i od siebie uzależnionych, tworzących pewną całość – warto wskazać kryteria klasyfikacji poszczególnych rodzajów podatków. Będą to: kryterium przerzucalności, zjawisk ekonomicznych, konsumpcji, beneficjenta dochodów podatkowych oraz kryterium cech osobistych i okoliczności dotyczących podatnika. W monografii zanalizowano najważniejsze podatki sklasyfikowane zgodnie z przedstawionymi wyżej kryteriami. W opracowaniu omówione zostały również elementy teorii podatku i zobowiązania podatkowe, scharakteryzowano też krótko postępowanie podatkowe. 2013 r. SPIS TREŚCI Wprowadzenie...................................................................................................................7 I. Wybrane elementy teorii podatku....................................................................................12 II. Zobowiązania podatkowe..............................................................................................15 III. Podatek od towarów i usług..........................................................................................32 IV. Podatek akcyzowy........................................................................................................61 V. Podatek dochodowy od osób fizycznych.........................................................................77 VI. Podatek dochodowy od osób prawnych.........................................................................90 VII. Podatek od czynności cywilnoprawnych......................................................................104 VIII. Podatek od spadków i darowizn.................................................................................115 IX. Podatek od nieruchomości..........................................................................................126 X. Podatek od środków transportowych............................................................................134 XI. Opłaty lokalne............................................................................................................138 XII. Opłata skarbowa.......................................................................................................143 XIII. Postępowanie podatkowe.........................................................................................146 Wyciąg Dyrektywy Rady 2006/112/WE..............................................................................153
