Przedmiotem niniejszej pracy jest problematyka aktów wandalizmu wobec dział sztuki, lecz nie wszystkich, tylko takich, które „prowokują do ich zaatakowania”. Praca te jest jedynie próbą zbadania omawianego zjawiska w oparciu o jego genezę, rozmiary, a także sprawców ataków, sposoby ich działania przy użyciu określonych narzędzi oraz kierujące nimi motywy. Dla uzyskania pełniejszego obrazu uwaga poświęcona zostaje również problemowi wykrywalności sprawców wraz ze stosowanymi przez organy ścigania technikami taktyczno-technicznymi oraz metodami prewencyjnymi. Wspomniane zagadnienia omówione zostaną na tle ochrony prawnej dóbr kultury w Polsce oraz penalizacji czynów niszczenia i uszkadzania dziel sztuki. (…) Pojęcie dzieła sztuki jest pojęciem pozaprawnym, lecz występuje w ustawodawstwie polskim jako termin pomocniczy. Wykorzystywane jest ono w definiowaniu podmiotu ochrony polskiego prawa, jakim jest zabytek. W opracowaniu uwaga skupiona zostanie na obrazach i rzeźbach – albowiem, jak pokazują przykłady – obiekty te najczęściej padają ofiarami zniszczeń i uszkodzeń. Zaznaczyć wypada, iż poza obrębem zainteresowania pozostaną zniszczenia powstałe w wyniku sił natury oraz działań wojennych. (…) Mimo wysokiej społecznej szkodliwości, problem wandalizmu, czyli umyślnego niszczenia i uszkadzania dóbr kultury, nie doczekał się po dzień dzisiejszy samodzielnego opracowania na gruncie polskim. Niniejsza praca jest jedynie próbą zmierzenia się ze zjawiskiem wandalizmu, która być może w niewielkim stopniu przyczyni się do zapełnienia istniejącej luki, choć z pewnością wskazane są w tym zakresie dalsze badania. (wstęp) 2013 r. SPIS TREŚCI Wstęp .......................................................................................................................................... 9 Rozdział I: Stan prawny ochrony dóbr kultury w Polsce.................................................................. 13 1. Zagadnienia definicyjne ........................................................................................................... 13 2. Problematyka prawnokarnej ochrony dóbr kultury w Polsce ....................................................... 24 Rozdział II: Skala przestępczości przeciwko dobrom kultury w Polsce............................................ 43 Rozdział III: Pojęcie wandalizmu wobec dzieł sztuki i jego rodzaje..................................................61 1. Pojęcie wandalizmu wobec dzieł sztuki .................................................................................... 61 2. Rodzaje wandalizmu wobec dzieł sztuki ................................................................................... 64 Rozdział IV: Sprawcy ataków........................................................................................................ 69 1. Sprawcy ataków umyślnych ..................................................................................................... 69 2. Sprawcy ataków nieumyślnych ................................................................................................ 82 Rozdział V: Modus operandi sprawców i narzędzia użyte w atakach............................................... 85 Rozdział VI: Przyczyny i motywy działania sprawców..................................................................... 93 Rozdział VII: Zabezpieczenie dzieł sztuki – aspekty kryminalistyczne............................................ 99 Zakończenie...............................................................................................................................109 Bibliografia.................................................................................................................................113 Akty prawne ...............................................................................................................................113 Ustawodawstwo polskie (wykaz chronologiczny)..........................................................................113 Ustawodawstwo europejskie........................................................................................................114 Literatura ....................................................................................................................................114 Aneks..........................................................................................................................................121 Summary (streszczenie w języku angielskim)................................................................................124