Niniejsza monografia ma na celu zaprezentowanie korzeni nacjonalizmu baskijskiego i powodów, dla których powstała organizacja ETA, która na początku cieszyła się poparciem niemal całego swojego narodu, a później zaczęła je tracić tak, aby w końcu zostać potępioną jako brutalna organizacja terrorystyczna, oraz analiza możliwych sposobów rozwiązania sprawy baskijskiej. Monografia porusza także wiele innych kwestii dotyczących szeroko pojętego problemu nacjonalizmu baskijskiego. Pierwszy rozdział traktuje o konfliktach etnicznych, nacjonalizmie i jego odmianach oraz terroryzmie, aby stworzyć teoretyczną bazę dla analizy konkretnego przykładu, jakim jest separatyzm baskijski. Dwa kolejne rozdziały prezentują historię konfliktu, z czego pierwszy dotyczy genezy nacjonalizmu baskijskiego aż do powstania ETA, podczas gdy kolejny ilustruje działalność tej organizacji do chwili obecnej. Ostatni rozdział to analiza zaplecza ideologiczno-politycznego nacjonalizmu baskijskiego oraz próba przedstawienia nowych koncepcji rozwiązania problemu. Wnioski z badań ujęte zostały w zakończeniu. (Fragment wstępu) 2019 r. SPIS TREŚCI Wstęp ......................................................................................................................................... 13 Rozdział 1. Wpływ konfliktów etnicznych na bezpieczeństwo europejskie....................................... 15 1.1. Przyczyny konfliktów etnicznych i nacjonalizmu...................................................................... 15 1.2. Separatyzm........................................................................................................................... 18 1.3. Narodziny terroryzmu............................................................................................................. 20 1.4. Konflikty etniczne i terroryzm w kontekście bezpieczeństwa międzynarodowego...................... 25 Rozdział 2. Powstanie oraz rozwój nacjonalizmu baskijskiego........................................................ 33 2.1. Historia powstania Baskonii................................................................................................... 33 2.2. Geneza nacjonalizmu baskijskiego......................................................................................... 35 2.2.1. Od starożytności do początków konfliktu wewnętrznego...................................................... 35 2.2.2. Polityczne korzenie nacjonalizmu baskijskiego.................................................................... 38 2.2.3. Okres wojny domowej......................................................................................................... 40 2.2.4. Dyktatura generała Francisco Franco................................................................................... 42 2.3. Ideologiczne zalążki ETA....................................................................................................... 45 Rozdział 3. Działalność ETA ........................................................................................................ 49 3.1. Ewolucja ideologiczna i polityczna ETA.................................................................................. 49 3.1.1. Od narodzin do pierwszego Zgromadzenia (1959–1962)...................................................... 49 3.1.2. Od nacjonalizmu sabiniano do idei rewolucyjnych (1963–1965)........................................... 53 3.1.3. Różne koncepcje ideologiczne (1965–1968)....................................................................... 57 3.1.4. Konsolidacja i rozwój ETA (1969– 1975)............................................................................. 59 3.2. Konfrontacja ETA z demokracją............................................................................................. 64 3.2.1. Podłoże dla dwóch dekad terroryzmu – ETA w latach 1977–1979........................................ 64 3.2.2. Okres stagnacji (1980–1986)............................................................................................. 70 3.2.3. Okres kryzysu (1986/87–1991).......................................................................................... 73 3.2.4. Spuścizna kryzysu (1992–1998)......................................................................................... 76 3.3. ETA w XXI wieku................................................................................................................... 82