Prace prezentowane w niniejszym zbiorze stanowią rozszerzone i wzbogacone wydanie referatów wygłoszonych podczas sympozjum, które odbyło się 13 listopada 2015 r. na Wydziale Prawa i Administracji Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania w Warszawie. W swej treści nawiązują do zasadniczej idei kolokwium, ukazując różne aspekty - zarówno polityczne, jak i społeczne - udziału społeczeństwa obywatelskiego we władzy i zarządzaniu Pierwszą Rzecząpospolitą w XVI - XVIII wieku. Poruszona problematyka ukazuje różnorodność, a także stopień zaawansowania form i doświadczeń obywatelskiego funkcjonowania dawnej Rzeczypospolitej. (fragment) 2017 r. Spis treści Wprowadzenie .................................................................................................................................. 7 Rozdział 1. Bezpośredniość i pośredniość udziału społeczeństwa we władzy i zarządzaniu w dawnej Rzeczypospolitej (Dariusz Makiłła) ..................................................................................... 9 Rozdział 2. Udział obywateli narodu szlacheckiego w sprawowaniu władzy w Rzeczypospolitej (1573–1795) (Izabela Lewandowska-Malec) .................................................................................... 33 2.1. Wstęp ...................................................................................................................................... 33 2.2. Suwerenność a podział władzy .................................................................................................. 34 2.3. Przemiany w systemie organów władzy Rzeczypospolitej Obojga Narodów .................................. 38 2.4. Władza prawodawcza ................................................................................................................ 40 2.5. Władza rozdawnicza .................................................................................................................. 44 2.6. Uwagi końcowe ......................................................................................................................... 47 Rozdział 3. Między monarchią mixta a rządami nielicznych. Sytuacja wewnętrzna w Rzeczypospolitej w latach 1585–1591 (Anna Pieńkowska, Maciej A. Pieńkowski) ............................ 49 Rozdział 4. Odpowiedzialność szlachty za Rzeczpospolitą w sytuacjach konfliktów wewnętrznych w pierwszej części panowania Zygmunta III (Jan Dzięgielewski) .................................. 73 Rozdział 5. Szkoła obywatelskiej partycypacji – sejmiki szlacheckie na Wołyniu na przełomie XVI i XVII wieku (Karol Mazur) ...................................................................................... 87 Rozdział 6. Konsultacje Stanisława Augusta Poniatowskiego w sprawie obsady posłów, deputatów i urzędników w województwie kijowskim w latach 1783–1790 (Tadeusz Srogosz) .............................. 101