Głównym zadaniem pedagogiki prawa w strukturze nauk prawnych jest otwarcie nowych perspektyw dl analiz celów i skutków prawa stanowionego jako środka służącego integralnemu i zrównoważonemu rozwojowi. Dzięki temu pedagogika prawa może wnieść twórczy wkład w jurysdykcję i system prawny zarówno w sferze teoretyczno-badawczej, jak również praktycznej. 2016 r. Spis treści Od autorów .......................................................................................................................... 9 Rozdział 1. Teoretyczno-praktyczne i filozoficzne podstawy pedagogiki prawa ....................... 13 1.1. Wprowadzenie ..............................................................................................................13 1.2. Ontologia pedagogiki prawa: zagadnienia fundamentalne .............................................. 22 1.3. Geneza i komparatystyka pedagogiki prawa: prawo jako fakt społeczny .......................... 29 1.4. Aksjologia pedagogiki prawa: inspiracje historyczne i filozoficzne .................................. 45 1.4.1. Arthur Kaufmann: w poszukiwaniu istoty prawa .......................................................... 46 1.4.2. Św. Tomasz z Akwinu: odpowiedzialność piastunów władzy ....................................... 48 1.4.3. Paweł Włodkowic: wychowanie do pokoju i tolerancji ................................................. 52 1.4.4. Gustaw Radbruch: etyczna reguła walidacyjna ........................................................... 54 1.4.5. Ronald Dworkin: zasady ogólne w prawie ................................................................... 56 1.5. Epistemologia pedagogiki prawa: rodzina wzorcem normatywnym dla prawa ................. 58 1.6. Epistemologia pedagogiki prawa: wychowanie jako rozwój przez wartości ..................... 66 1.7. Materia i teleologia pedagogiki prawa: cele i założenia ................................................. 68 1.8. Podsumowanie ........................................................................................................... 70 Rozdział 2. Prawo wobec wartości i problemów wychowania ............................................... 73 2.1. Wprowadzenie ............................................................................................................ 73 2.2. Wychowanie: zagadnienia terminologiczne i praktyczne ................................................ 75 2.3. Wychowanie w ujęciu pedagogiki prawa: założenia i wyzwania ...................................... 83 2.4. Wychowanie dla pokoju ............................................................................................... 92 2.5. Wychowanie do odpowiedzialności .............................................................................. 96 2.6. Prawo jako środek komunikacji społecznej: komunikacja, dialog, dyskurs i język ........... 110 2.7. Podsumowanie .......................................................................................................... 125 Rozdział 3. Wychowanie do partycypacji społecznej w społeczeństwie obywatelskim .......... 127 3.1. Wprowadzenie ........................................................................................................... 127 3.2. Antropologia partycypacji społecznej .......................................................................... 129 3.3. Społeczeństwo obywatelskie – problemy terminologiczne ........................................... 133 3.4. Ekonomiczne aspekty partycypacji obywateli .............................................................. 137 3.5. Normatywne warunki konstruktywnego współdziałania .................................................142 3.5.1. Uwagi ogólne .......................................................................................................... 142 3.5.2. Aksjologiczna spójność prawa ................................................................................. 143 3.5.3. Stabilność prawa ..................................................................................................... 144 3.5.4. Prawne definiowanie celów i sposobów współdziałania ............................................. 146 3.6. Wychowanie do partycypacji społecznej ...................................................................... 150 3.7. Podsumowanie ........................................................................................................... 153 Rozdział 4. Metodologia badań w pedagogice prawa ........................................................... 155 4.1. Wprowadzenie ............................................................................................................ 155 4.2. Znaczenie nauki w życiu społecznym ........................................................................... 157 4.3. Istota i przebieg badań naukowych w pedagogice prawa .............................................. 160 4.3.1. Uwagi wprowadzające ............................................................................................. 160 4.3.2. Potrzeba i cel prowadzenia badań ............................................................................ 164 4.3.3. Problem badawczy .................................................................................................. 165 4.3.4. Hipotezy badawcze ................................................................................................. 165 4.3.5. Zmienne zależne i niezależne ................................................................................... 167 4.3.6. Dobór metod i technik badawczych .......................................................................... 168 4.3.7. Badania właściwe .................................................................................................... 172 4.4. Metodologiczne wyzwania dla pedagogiki prawa ......................................................... 175 4.5. Badania pedagogiki prawa wobec problemów praktycznych ......................................... 182 Aneks Jak przygotować pracę naukową? ........................................................................... 189 A.1. Znaczenie prac naukowych w pedagogice prawa ......................................................... 189 A.2. Wymogi dotyczące prac dyplomowych i doktorskich .................................................... 191 Streszczenie ..................................................................................................................... 197 Literatura .......................................................................................................................... 199 Wydawnictwa zwarte ......................................................................................................... 199 Artykuły w czasopismach .................................................................................................. 212 Akty prawne i dokumenty soft law ...................................................................................... 214 Orzecznictwo .................................................................................................................... 215 Źródła internetowe ............................................................................................................ 216