Książka ta jest autorskim podejściem do mikroekonomii. Autorskim zarówno, co do zakresu przedmiotowego, jak i do ujęcia, czyli sposobu analizy oraz wykładu. Zakres analizy i wykładu odbiega nieco od standardu podręcznikowego. To ujęcie to przede wszystkim wykorzystywanie w analizie i rozumowaniu prostych zapisów algebraicznych i ilustracji graficznych w celu objaśnienia mechanizmów i prawidłowych mikroekonomii przy jednoczesnym ograniczeniu do minimum kwestii pojęciowych i definicyjnych. (fragment) 2015 r. SPIS TREŚCI WSTĘP .................................................................................................................................. 9 ROZDZIAŁ 1. RELACJE MIĘDZY KONSUMENTEM A PRODUCENTEM ........................................ 17 1.1. Podstawowe zależności ekonomiczne między konsumentem a producentem ................... 18 1.2. Rynek konsumpcyjny ...................................................................................................... 22 1.3. Rynek czynników wytwórczych ........................................................................................ 28 1.4. Oszczędności i inwestycje w relacji konsument-producent a rola rynku finansowego ......... 35 1.5. Podatki i budżet państwa w relacji konsument-producent ................................................. 40 ROZDZIAŁ 2. MECHANIZM RYNKU DÓBR KONSUMPCYJNYCH I CZYNNIKÓW PRODUKCJI .........49 2.1. Uwagi wprowadzające .................................................................................................... 50 2.2. Relacje zmian popytu i ceny dobra konsumpcyjnego – podstawowe prawa ....................... 52 2.3. Popyt na dobra konsumpcyjne względem dochodu .......................................................... 62 2.4. Funkcja popytu konsumenta ........................................................................................... 63 2.5. Użyteczność i cena dobra oraz prawa Gossena ................................................................69 2.6. Wpływ podatków na funkcję popytu ................................................................................ 74 2.7. Relacje podaży i ceny na rynku konsumpcyjnym .............................................................. 74 2.8. Elastyczność popytu na dobra konsumpcyjne względem cen i dochodu oraz elastyczność podaży ............................................................................................................ 77 2.9. Podstawowe prawa popytu i podaży na rynku czynników wytwórczych ............................. 83 ROZDZIAŁ 3. MECHANIZM WYBORU KONSUMENTA ............................................................... 95 3.1. Uwagi wstępne i definiujące ........................................................................................... 96 3.2. Pierwszy poziom wyboru konsumenta co do struktury wydatków ..................................... 97 3.3. Użyteczność i preferencje ............................................................................................. 103 3.4. Funkcja użyteczności, krzywe obojętności ..................................................................... 107 3.5. Funkcje użyteczności i krzywe obojętności dla różnych dóbr .......................................... 114 3.6. Ograniczenie budżetowe konsumenta ........................................................................... 124 3.7. Mechanizm wyboru konsumenta ................................................................................... 129 3.8. Warunki równowagi konsumenta ................................................................................... 136 3.9. Rynkowe skutki wyboru konsumenta ............................................................................. 141 3.10. Funkcja Lagrange`a, prawo Gossena i użyteczność pieniądza ....................................... 142 3.11. Uzupełnienie Beckera w wyborze konsumenta ............................................................. 145 3.12. Podatki w wyborze konsumenta .................................................................................. 147 3.13. Racjonowanie popytu ................................................................................................. 152 3.14. Rabaty i upusty .......................................................................................................... 155 3.15. Popyt konsumenta ..................................................................................................... 157 3.16. Efekt substytucyjny i dochodowy zmiany cen w ujęciu E. Słuckiego i J. Hicksa ............. 159 ROZDZIAŁ 4. DODATKOWE WYBORY W ZACHOWANIU KONSUMENTA ................................... 177 4.1. Podaż pracy i czas wolny w funkcji celu konsumenta .................................................... 178 4.2. Popyt konsumenta a czas pracy i czas wolny ................................................................ 181 4.3. Zmiana wynagrodzeń a czas pracy ............................................................................... 185 4.4. Koszty i użyteczność konsumpcji i czasu wolnego ........................................................ 187 4.5. Efekt dochodowy i substytucyjny czasu pracy i czasu wolnego ...................................... 191 4.6. Praca zarobkowa na rynku i w domu ............................................................................ 196 4.7. Oszczędności i alokacja konsumpcji w czasie .............................................................. 202 4.8. Międzyokresowe ograniczenie dochodowe konsumenta, oszczędności i dostęp do pożyczek a konsumpcja ................................................................................... 204 4.9. Międzyokresowe ograniczenie dochodowe konsumenta a stopa procentowa ................. 208 4.10. Teorie oszczędności konsumenta .............................................................................. 218 ROZDZIAŁ 5. MECHANIZM ZACHOWAŃ I WYBORU PRODUCENTA W WARUNKACH RÓWNOWAGI KONKURENCYJNEJ .............................................................. 229 5.1. Założenia definiujące .................................................................................................. 230 5.2. Funkcja produkcji w analizie producenta – podstawy .................................................... 234 5.3. Analiza efektów skali, elastyczności i racjonalności produkcji ....................................... 240 5.4. Izokwanta w analizie zachowań producenta ................................................................. 244 5.5. Ekstensywne i intesywne osiąganie funkcji celu producenta ..........................................250 5.6. Znaczenie poprawy efektywności produkcji dla konsumenta ......................................... 256 5.7. Cenowa elastyczność popytu a przychody producenta .................................................. 258 5.8. Warunki równowagi producenta ................................................................................... 261 5.9. Ujęcie równowagi producenta za pomocą funkcji warunkowej Lagrange`a ..................... 269 5.10. Popyt producenta na czynniki wytwórcze .................................................................... 272 5.11. Źródła zmian opłacalności produkcji .......................................................................... 276 5.12. Źródła wzrostu wynagrodzenia czynnika pracy a dobrobyt konsumenta ........................ 282 5.13. Koszty produkcji w krótkim okresie ............................................................................ 284 5.14. Optimum techniczne i ekonomiczne producenta ......................................................... 296 5.15. Koszty w długim okresie i koszt krańcowy czynnika i jego wynagrodzenie .................... 299 5.16. Ryzyko cenowe producenta ........................................................................................ 301 5.17. Zarządzenie ryzkiem cenowym producenta ................................................................. 306 5.18. Działanie rynku instrumentów pochodnych towarowych ............................................... 311 ROZDZIAŁ 6. PRODUCENT W WARUNKACH RYNKU ZMONOPOLIZOWANEGO ........................ 315 6.1. Rynek monopolistyczny i struktury rynku ...................................................................... 316 6.2. Optymalne decyzje producenta monopolisty ................................................................. 321 6.3. Zysk monopolisty ........................................................................................................ 326 6.4. Popyt a decyzje monopolisty ....................................................................................... 330 6.5. Wpływ producenta monopolisty na rynek ..................................................................... 333 6.6. Mierniki siły rynkowej monopolisty .............................................................................. 338 6.7. Podaż i cena na rynku zmonopolizowanym i konkurencyjnym ........................................ 341 6.8. Regulacje a pozycja monopolisty na rynku ................................................................... 342 6.9. Optymalne decyzje monopolisty – przypadki szczególne .............................................. 349 6.10. Różnicowanie cen przez monopolistę ........................................................................ 353 ROZDZIAŁ 7. ZAGADNIENIA UZUPEŁNIAJĄCE DO ZROZUMIENIA ZACHOWAŃ KONSUMENTA I PRODUCENTA ........................................................................ 363 7.1. Nadwyżka konsumenta ............................................................................................... 364 7.2. Nadwyżka producenta ................................................................................................. 369 7.3. Projektowanie mechanizmów w sensie Hurwicza ......................................................... 372 7.4. Istota równowagi ogólnej w sensie Walrasa ................................................................. 374 7.5. Znaczenie optimum Pareto ......................................................................................... 379 7.6. Równowagi wyborów konsumenta i producenta ........................................................... 382 7.7. Prostokąt Edgewortha – problem wymiany i alokacji .................................................... 388 7.8. Prawo Walrasa ........................................................................................................... 402 7.9. Zarys wstępu do teorii dobrobytu ................................................................................ 405 WYBRANE POZYCJE LITERATURY UZUPEŁNIAJĄCEJ .......................................................... 409